توضیحات
کتاب «الموسیقی الکبیر» اثر ماندگار ابونصر فارابی کاملترین و بزرگترین کتابی است که از آغاز اسلام تاکنون دربارۀ موسیقی به زبان عربی نوشته شده است. این اثر بر همۀ مباحث اصول موسیقی و مبادی آن، علوم نظری و عملی و وابستههای این علم احاطه دارد و مرجع تاریخی کامل در هنر موسیقی به شمار میآید. براساس گفتۀ فارابی در مقدمه این اثر، کتاب موسیقی کبیر به اثر دیگری محلق بوده که مؤلف در آن به شرح نظریات دانشمندان پیشین در هنر موسیقی پرداخته و اشتباههای آنان را تصحیح کرده است اما ظاهراً کتاب مذکور مفقود و یا گمنام مانده است.
در کتاب موسیقی کبیر، تمام اجزای موسیقی از دو دیدگاه نظری و علمی مورد بحث قرار گرفته است و آن را به دو بخش تقسیم کرده است: بخش اول در ورود به هنر موسیقی و بخش دوم در اصول این هنر، آلات موسیقی و وزنها و ساختن آهنگهای نمونه که تمام را در سه فن گنجانده است. بخش ورود به هنر موسیقی، خود در حکم کتابی مستقل و مختصر در این فن است که دارای دو مقاله در تعریف آهنگ و بحث در اصول موسیقی و اصول بنیادی شناخت هنر موسیقی است.
فارابی بخش دوم را به سه فن تقسیم کرده است: در فن اول به اصول هنر پرداخته و آن را اُسطقسات هنر موسیقی نام نهاده است ودر دو مقاله به موضوع ایجاد نغمهها و اصوات، علل زیری و بمی آنها، تعریف ابعاد موسیقی و مقادیر عددی آنها در ترکیب، جمع، تصنیف و تقسیم آنها و بحث در اقسام جمعهای تام یا (گامهای کامل) شامل نغمههای متجانس میپردازد. در فن دوم فارابی آلات موسیقی زمان خود را در دو مقاله معرفی کرده است. در مقالۀ اول عود و ملایمتهایی را که در این ساز معمول است و در مقالۀ دوم انواع تنبور، نی، رباب و سنتور را شرح داده است. و در فن سوم فارابی در دو مقاله به ترکیب نغمهها و راههای آهنگها و ساختن آهنگهای نمونه پرداخته است.
کتابفروشی اینترنتی آبان