توضیحات
انتقادی که گاه به جامعهشناسی و تحقیقات جامعهشناختی میشود، اینست که همۀ مشکلات را به گردن جامعه یا «ساختارها» میاندازند. بسیاری از منتقدین فکر میکنند جامعهشناسی همۀ راهحلهای مسائل اجتماعی را به تغییر جامعه حواله میدهد. جامعهشناسی در پی آنست که از طریق مطالعۀ روابط بین انسانها و الگوهای موجود در این روابط -مثلاً در خانوادهها، سازمانهای گوناگون، روابط بین سازمانها، و قدرت و نفوذی که کنشگران مختلف در این سازمانها دارند- مسائل موجود را تبیین کنند. اما مهم است به خاطر داشته باشیم که ما باید بین این تبیینها و امکانات حل مسائل از طریق تغییر جامعه تمایز قائل شویم. همانطور که قبلاً خاطرنشان کردهام، گاهی تغییر مناسبات اجتماعی میتواند بسیار دشوار باشد. همیشه کسانی هستند که با تغییرات موافق نیستند و در مقابل آنها به مقاومت برمیخیزند. هرگز نمیتوان مطمئن بود که اصلاحات به چه نتایجی میرسند. تلاش برای تغییر اغلب نتایج غیرمنتظرهای در پی دارد.
حتی اگر تبیینی جامعهشناختی بتواند برای مسألهای علت اجتماعی پیدا کند، اطمینانی نیست که بتوانیم این مسئله را از طریق تغییر جامعه حل کنیم. با این حال، این تبیین میتواند فینفسه شناخت و نگرش مهمی باشد. به این معنی که حتی اگر ما شرایط پدیدهها را با مراجعه به علل آنها در جامعه تحلیل کنیم، باز هم بیمعنی است که تقصیر این پدیدهها را به گردن جامعه بیندازیم. این نوع تحلیل تقریباً شبیه این است که تقصیر زمین خوردن و شکست پای خود را به گردن سنگینی وزنمان بیندازیم. بهعنوان یک انسان، طبیعی است که ما باید زندگی خود را با توجه به وزن خود تنظیم کنیم، لیکن در بسیاری از موارد باید این واقعیت را هم قبول کنیم که زندگی جمعی ما با انسانهای دیگر به «مقدمات اجتماعی» گوناگونی نیاز دارد که ما ترجیح میدهیم از چنگ آنها خلاص شویم. این مقدمات میتوانند بروکراسی و انواع کنترلها باشند تا تبلیغات سیاسی و فروش تلفنی.
اما پرسشی که پیش میآید، اینست: مرز اینکه ما چیزی را قبول کنیم یا آن را زیر سؤال ببریم، کجاست؟ جواب دادن به این پرسش آسان نیست و انتخاب هرکس متفاوت از دیگری است. فرد در تحلیل نهایی و در همۀ شرایط زندگی میتواند اثرگذار باشد. کسانی ممکن است تلاش بیشتری بکنند و تأثیر بیشتری داشته باشند. آنان میتوانند بهجای اِعمال قدرت محبت نشان دهند؛ بهجای تبعیت از دیگران اعتراض کنند؛ بهجای سکوت گریه کنند؛ و بهجای آرام حرفزدن داد بزنند. اما سؤال اینست این نوع رفتارها را چقدر از خود نشان میدهیم؟
کتابفروشی اینترنتی آبان