توضیحات
داستان بلند آدم زنده نوشته احمد محمود نویسنده ایرانی است. اگرچه در مقدمه آن آمده است : این رمان ترجمهایست از چاپ اول الانسانالحی نوشتۀ ممدوح بن عاطل ابونزال. کتاب آدم زنده شرایط سیاسی و اجتماعی حکومتی فاسد را به تصویر میکشد که بنابر اطلاعاتی که نویسنده در کتاب میدهد مربوط به بغداد است. اما در نامهای که احمد محمود به ابراهیم گلستان پس از چاپ کتاب آدم زنده مینویسد، میخوانیم: «… در این فاصله یک کتاب ۲۰۰صفحهای از من منتشر شد با نام «آدم زنده» که روی جلدش آمده است نوشته: ممدوحبن عاطل ابونزّال و مترجم: احمد محمود، که اگر فرصت کنید و بخوانید حتی نخوانید (همراه این نامه برایتان پست میکنم) خودتان دستگیرتان میشود قضیه از چه قرار است و این هم مشروط است به اینکه از خیبر پست سالم بگذرد و به دستتان برسد.» محمود با این کار خود، بهطرز دردآوری سانسور کتاب در ایران را به تمسخر گرفته است.
حنطوش مردی است که برای رهایی از وضعیت اقتصادی نابسامان و تنگدستیاش دست به نوشتن نامهای میزند که مفسدان اقتصادی را به بالاترین مقام دولتی –رفیقالرئیس– معرفی میکند. رفیقالرئیس شخصیتی است که در ابتدای داستان درموردِ او میخوانیم: «قول داده بود در مدت بیستوچهار ساعت و چهار دقیقه و دو ثانیه بیکاری و فقر را ریشهکن فرماید. قول داده بود اما به یک «اما» و اماش هم این بود که اگر محتکرین، مالپرستان، سودجویان، دلالان، خرابکاران و کارمندان فاسد بگذارند…» بنابراین حنطوش که تحصیلکرده و بیکار است و از جامعهاش انتظار احترام و تکریم دارد برای نجات وضعیت خود و به خیال خود نجات جامعه از فساد و فقر، نامهای می نویسد. اتفاقاتی که پس از نگارش نامه برای حنطوش می افتد، درست همان چیزهایی است که خواننده انتظار آن را دارد. احمد محمود برای تلطیف فضای داستان آن را در فضایی طنز روایت میکند، اگرچه این طنز چنان تلخ و گزنده میشود که حتی تلخی آن در بستری از کلمات و استعارات توأمان عربی و فارسی هم بیشازهرچیز به چشم میآید. عدم اعتماد به نزدیکان، تنگ نظری، بدخواهی برای یکدیگر، ریاکاری و صفات اینچنینی پیامد جوامعی است که در آن سیستم حکومتی ناسالم و متعاقب آن فقر حاکم است. قانونگریزی اکثریت جامعه و قساوت اقلیت دارای قدرت در سرتاسر داستان به چشم میخورد و اگرچه ممکن است خواننده فارسی زبان از اصطلاحات عربی موجود در داستان سر در نیاورد یا داستان بین سبکهای رئالیسم, رئالیسم جادویی و رئالیسم فانتزی سرگردان باشد، ولی به آسانی با جو ناشی از حکومت فاشیستی همذاتپنداری میکند.
کتابفروشی اینترنتی آبان