توضیحات

تصوف اسلامی تحت تأثیر زمینه‌های نظری، عملی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شکل گرفت. مکتب زهد با گریز از دنیا و مؤلفه‌های خوف، فقر و توکل آغاز شد و با تغییر شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به مکتب کشف و شهود منجر شد. معرفت، کشف و شهود و فنا و بقا، مهم‌رین مؤلفه‌های این مکتب به‌شمار می‌روند. مکتب وحدت وجود یکی دیگر از نقاط عطف در عرفان اسلامی است. در پژوهش حاضر ابتدا به عوامل پیدایش تصوف اسلامی اعم از نظری، اجتماعی و سیاسی نگاهی اجمالی شده و پس از آن مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده نخستین مکتب تصوف شرح داده شده است. سپس عوامل مؤثر در تحول مکتب زهد به مکتب کشف و شهود بررسی شده است.