توضیحات

ایده و اجرای کاروانسرا ابتکار ایرانیان بود و فراتر از آن، این گونة معماری ایرانی در ادبیات عربی و غربی نیز اشاعه یافت. محتوای سفرنامه‌ها و نوشته‌های مسافرانی که در زمان‌های مختلف به‌ویژه در روزگار صفویان به ایران آمدند، تأکیدی بر این ابتکار و اهمیت شبکۀ کاروانسرایی است. تسلسل و تداوم فرایند این بنای تاریخی به تبع شرایط سیاسی و اقتصادی حکومت‌های ایران متفاوت به نظر می‌رسد. از دورۀ شکل‌گیری کاروانسرا (هخامنشیان) و رشد و رونق آن در روزگار اشکانیان، ساسانیان و سپس تحول آن در دورة اسامی که در زمان سلجوقیان نمود زیادی پیدا کرد، آثار بسیار کمی باقی مانده است. همین مسئله بررسی کاروانسراهای ایران راحداقل تا دوره صفویان دشوار می‌کند. تنها کمیت و وجود آثار این بناها از دوره صفویان است که ما را به دقت و تأمل بیشتری وا می‌دارد. بنابراین کتاب حاضر بیشتر به تشریح چگونگی و عملکرد کاروانسراها در این دوره اختصاص دارد.